Drie tips voor een effectieve samenwerking in de warmtetransitie

De warmtetransitie kunnen energiebedrijven, gemeentes, woningcorporaties of andere vastgoedeigenaren niet alleen. De partijen moeten samenwerken om de warmtetransitie te realiseren, maar soms botsen belangen. Een woningcorporatie staat bijvoorbeeld aan de lat voor een goede en betaalbare woning voor de huurder, terwijl de warmteleverancier haar investeringen wil terugverdienen met een rendement. De gemeente probeert juist de warmtetransitie te koppelen aan andere maatschappelijke opgaven, zoals klimaatadaptatie. Hoe zorg je in deze complexe warmtetransitie voor een effectieve samenwerking? Hiervoor geven wij drie tips:

1. Maak randvoorwaarden van iedere partij van het speelveld inzichtelijk

Maak randvoorwaarden van alle betrokken partijen inzichtelijk. Hierdoor creëer je het speelveld waarbinnen de partijen bereid zijn om samen te werken. Door ieders randvoorwaarden inzichtelijk te maken en aan elkaar uit te leggen creëer je wederzijds begrip.
Dit speelveld geeft inzicht in de oplossingsruimte en de knelpunten. Binnen de oplossingsruimte kunnen de partijen elkaar vinden. Voor de knelpunten staan de partijen gezamenlijk aan de lat om deze op te lossen.  Onderstaande afbeelding geeft een voorbeeld van een dergelijk speelveld.

2. Bied transparant inzicht in de integrale businesscase warmte

Het creëren van een basis voor effectieve samenwerking en vertrouwen vraagt om transparant inzicht in de integrale businesscase van de warmteketen. Dat wil zeggen: transparant inzicht in de businesscase van de bron, netbeheerder, leverancier, vastgoedeigenaar en of eindgebruiker. Hierin komen betaalbaarheid voor de bewoner, investeringen in het vastgoed en de BAK bij elkaar. Door de businesscases met elkaar te delen zien de partijen aanknopingspunten om de integrale businesscase te verbeteren. De onderstaande afbeelding laat een schematisch voorbeeld zien van een integrale warmte businesscase.

3. Optimaliseer de businesscase door het bij elkaar brengen van gedeelde belangen en verdelen van risico’s

Zoek gedeelde belangen om de samenwerking te versterken en risico’s te verdelen. De integrale businesscase maakt inzichtelijk waar welke risico’s liggen en wie welke risico’s het beste kan mitigeren. Op deze manier wordt het risico gezamenlijk verminderd en de BAK voor de eindgebruiker verlaagd.

Denk hierbij aan de vooruitbetaling van de BAK. De vooruitbetaling van de BAK resulteert in een substantiële verlaging van de BAK, doordat de risico’s van het warmtebedrijf zijn verminderd. Hierdoor loopt de vastgoedeigenaar het risico dat zij de BAK niet terugbetaald krijgt als bewoners niet instemmen. Tegelijkertijd loopt het warmtebedrijf hetzelfde risico voor de inkomsten uit verkoop van warmte. Sluiten bewoners niet aan? Dan loopt het warmtebedrijf inkomsten uit de verkoop van warmte mis. Op deze manier sta je gezamenlijk aan de lat voor dezelfde opgave: het creëren van een aantrekkelijke propositie voor bewoners, zodat zij bereid zijn om aan te sluiten op het warmtenet.

Andere mogelijkheden om gezamenlijk de businesscase te optimaliseren zijn bijvoorbeeld: bieden van garantstellingen, verlagen van het leegstandspercentage, subsidies toevoegen, aansluittempo afstemmen, etc. Het gezamenlijk optimaliseren van de businesscase kan leiden tot een forse vermindering van de BAK.

Wil je meer weten over hoe je de samenwerking binnen de warmtetransitie effectief inricht? Of hoe de integrale businesscase van de bron tot de eindgebruiker is opgebouwd? Schrijf je dan nu in voor de opleiding ‘financiering en publiek-private samenwerking in de warmtetransitie’.