Het meest duurzame warmtebedrijf van Nederland

Hoe gaan gemeenten om met warmte? Willen ze zelf de regie houden of juist samen optrekken met stakeholders?
Roald Helm, wethouder van de gemeente Purmerend licht toe hoe Purmerend aankijkt tegen de warmtevisie, samenwerking met andere stakeholders en wat er nodig is bij een PPS-constructie.

” Warmte is een lokale energieoplossing, waarbij intensieve samenwerking met gemeente en bijvoorbeeld woningcorporaties essentieel is“

“De situatie in Purmerend is uniek: het meest duurzame warmtebedrijf van Nederland (na opening van een BWC=biowarmtecentrale), dat 75 % van de stad van warmte voorziet. Dit is nergens in Nederland zo hoog, daarmee is Purmerend de warmtehoofdstad van Nederland. Tenslotte is Stadsverwarming Purmerend (SVP) het enige publieke warmtebedrijf van deze omvang in Nederland.

Energie-efficiency

De gemeente  heeft eind jaren zeventig de visie gehad, uit oogpunt van energie-efficiency (na tweede oliecrisis)  en niet vanuit klimaatdoelen zoals nu, om de uitbreiding van de stad met warmte vorm te geven. Er is toen ook besloten om dat niet over te laten aan de energiemaatschappijen (die toen nog publiek waren), maar om het zelf te gaan doen. Het gezoen model was regie: zelf het overzicht houden maar alles uitbesteden aan de marktpartijen. Wat de gemeente in die periode heeft geleerd is dat er veel kennis nodig is om een warmtebedrijf te runnen, en dat je daar bovenop moet zitten omdat de marges erg dun zijn.
In 2006 werd het de gemeente duidelijk dat weliswaar 75% van de stad was aangesloten, maar dat de klanttevredenheid laag was, er veel storingen waren en dat de WKC van Nuon binnenkort dicht zou gaan. Er is toen nagedacht over hoe verder, en er is besloten om een publieke BV (per -01-01-2007) op te richten, die een deel van de werkzaamheden zelf uitvoert en een deel aan de markt overlaat. Maar er nu bovenop zit en dat model werkt goed.

Betrokkenheid vanuit de gemeente

Warmte is een lokale energieoplossing, waarbij intensieve samenwerking met gemeente en bijvoorbeeld woningcorporaties essentieel is. Een directe betrokkenheid van een gemeente ligt dan voor de hand. Daarnaast is het een natuurlijk monopolie: de klanten hebben geen keuze. Omdat SVP een publiek bedrijf is, is het weliswaar een monopolie, maar het is wel ons monopolie in de zin van publieke controle en legitimering.

Ook kan SVP als publiek bedrijf lenen tegen een aantrekkelijke tarief, terwijl de rendementseisen lager zijn dan die van zuiver private partijen. Ook dat draagt bij aan de mogelijkheden om met warmte aan verduurzaming te werken.

Het is wel nodig om bedrijfsmatig te werken, de marges zijn dun en je moet er bovenop zitten. Inmiddels heeft SVP die kennis in huis, maar ik kan me voorstellen dat voor nieuwe projecten een gemeente samenwerkt met een partij die die kennis heeft, bijvoorbeeld in een PPS. Wel dienen er heldere en duidelijke afspraken gemaakt te worden in zo’n PPS constructie. De ervaring leert dat de risico’s in de praktijk ten laste van het publiek domein komen en de winsten ten gunste van het niet-publiek domein.

Nationaal Warmte Congres

Roald Helm gaat tijdens het Nationaal Warmte Congres dieper in op de visie van de gemeente Purmerend en de lessons learned. Tijdens het Nationaal Warmte Congres krijgt u, door middel van het uitwisselen van ervaringen, kennis en visies, concrete ideeën en handvatten om zelf aan de slag te gaan!
De strategische en operationele vraagstukken staan centraal om de mogelijkheden van warmte optimaal te benutten. Meer informatie vindt u op de website van het Nationaal Warmte Congres.