Hoe krijg je Risk onderwerpen op de bestuurstafel?

Pieter Braaksma, Manager Risk & Compliance Pensioenfonds Zorg en Welzijn, wist altijd al dat hij zijn werk zou zoeken in de hoek van risk, controlling en audit. Begonnen binnen de accountancy, waar Braaksma zijn financiële deskundigheid goed heeft kunnen ontwikkelen en meerdere organisaties van dichtbij heeft kunnen zien kwam na enige tijd het gemis van ‘onderdeel van het bedrijf zijn’. Pieter wilde niet meer alleen adviseren maar meewerken en denken op zowel strategisch als op implementair niveau.

Niet alleen zeggen, ook doen!

De combinatie van management en het draaien van projecten vindt hij nog altijd aantrekkelijk aan zijn werk. Het spel om op hiërarchisch niveau mee te werken aan verandertrajecten en op project matig niveau mee te werken aan het daadwerkelijk veranderen van de business. Een multidisciplinaire functie die Braaksma voldoening geeft en die zowel zijn exacte karakter als zijn wens om aan de voorkant betrokken te zijn op board niveau invult. Niet alleen maar zeggen, ook doen! Resultaat zien en beoordelen.

Discussie

Pieter heeft zijn sporen zowel nationaal als internationaal verdiend. Nu zit hij bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De ervaring die hij hiervoor binnen banken en verzekeraars heeft opgedaan komt hem goed van pas daar de pensioensector aan het begin van de cyclus staat die banken en verzekeraars al een heel eind hebben doorlopen als het aankomt op beheersing van de risico’s en het inrichten van processen. Banken en verzekeraars hebben zich de afgelopen jaren in de kijker gespeeld bij het doorlopen van deze cyclus en helaas ook weleens op een negatieve manier. Pieter denkt dat dit komt doordat de focus lag op het behalen van rendement, de quick wins, met minder oog voor de risico’s. Die discussie vindt nu ook plaats binnen de pensioensector, veel meer met een maatschappelijke ondertoon. Daarbij ligt de focus op een goed op orde zijnde risicohuishouding en zaken als Privacy en Security.

In verhouding tot banken en verzekeraars was de pensioensector redelijk gesloten, gegeven de markt. Op dit vlak is er een kentering gaande en in het verlengde zijn strategische risico’s ook relatief nieuw binnen de sector. Overigens strategische risico’s afgewogen tegen strategische kansen. Hoe krijg je deze onderwerpen op de bestuurstafel?

Let vooral op de fouten

“Je moet niet altijd letten op wat er goed gaat maar vooral op wat er fout gaat, leer daar je lessen uit en combineer” is een raad die Pieter heeft ontvangen toen hij net afgestudeerd was. Deze raad past hij nog altijd toe. De vragen ‘waar ging het mis en waarom?’ wil hij beantwoord zien en begrijpen. Maar hoe voorkom je met een focus op het ‘negatieve’ dat je ervaren wordt als de persoon die vooral ‘tegen werkt’? Als Risk Manager heeft u tenslotte allen te maken met besturen die vooral op strategisch niveau beslissingen nemen en van u als Risk Manager wordt juist verwacht u op de details te concentreren.

Perspectief

“Zorg dat je altijd een afweging maakt van de kansen en bedreigingen en niet alleen bezig bent met wat niet mag” is het devies van Pieter Braaksma. “Als je een goede business case illustreert waarbij kansen en opbrengsten en bijbehorende risico’s in het juiste perspectief zet dan ben je van toegevoegde waarde en heb je draagvlak om in gesprek te komen. Hou daarbij ook de voorkant van de discussie in het oog en verzand niet in allerlei technische details. Gesprekken aan de bestuurstafel zijn generieker, maar je moet wel inzicht geven.”

DNB

Ook de DNB zorgt hierin voor een acceleratie. Zij stellen hele valide vragen over strategische risico’s en stellen deze vragen vooral aan de eindverantwoordelijke bestuurders. Dit dwingt de pensioensector om zich voor te bereiden op andere scenario’s vanuit de insteek die de toezichthouder neemt. Gezamenlijk met de uitvoeringsorganisaties zullen risico’s, en niet alleen de operationele en ICT gerelateerde, goed doordacht moeten worden.

Strategische risico’s

Een voorbeeld: binnen PFZW is er een strategische dialoog gevoerd over FinTechs. Moet je hen omarmen als fonds? Wat is het effect op de bestaande business hiervan? En welke rol kan het fonds hierin nog nemen? “Wij hebben scenario’s ontwikkeld op basis waarvan afwegingen zijn gemaakt om nieuwe kansen te benutten in relatie tot de risico’s” vertelt Pieter. Fijn aan de acceleratie vanuit de DNB is dat zij niet alleen geïnteresseerd zijn in het eindresultaat maar ook in de beslissing route. “Dit is tenslotte het niveau wat je als sector ook moet willen hebben, scenario denken en plannen waarbij bestuurders aangehaakt moeten blijven.”

Tijdens zijn presentatie op het Risk Forum voor de Pensioensector zal Pieter Braaksma u meer vertellen over strategische risico’s. Hij zal concrete voorbeelden behandelen en reflecteert deze graag samen met u!