Waarom doen ze niet wat ik wil? 3 tips om gedrag te veranderen.

Door: Marius Rietdijk

We veranderen gedrag de hele dag. Bij het omgaan met partner,  kinderen, collega’s  en ieder ander contact, veranderen we gedrag, bewust of onbewust. Neem het volgende voorbeeld: Als je aan je partner vraagt de vuilniszak buiten te zetten en ze doet het, dan heb je haar gedrag eenmalig veranderd. Als je haar bedankt nadat ze het gedaan heeft en ze doet het de volgende keer zonder te vragen heb je haar gedrag duurzamer veranderd.

In een notendop zie je in het vorige voorbeeld de belangrijkste mechanismen van gedragsverandering die bij ieder contact een rol spelen. Je kunt op twee manieren gedrag veranderen, vooraf en achteraf. In technische, gedragsanalytische, termen: via antecedenten en consequenties.

Ook risicogedrag veranderen we op deze twee manieren. Bijvoorbeeld door vooraf te zeggen dat risicogedrag niet getolereerd wordt of door achteraf onveilig gedrag te bestraffen. Gedrag vooraf veranderen werkt maar eenmalig. Zoals bij verkiezingen enorme campagnes kiezers eenmalig een specifiek hokje op het stemformulier laten inkleuren. In het dagelijks werk wordt veel tijd verspild aan antecedenten om gedrag te veranderen. Je kunt namelijk beter werken met consequenties.

Al ons gedrag heeft een van de volgende vier consequenties: beloning, vermijding, straf of uitdoving. Beloning en vermijding laten gedrag toenemen. Waarbij beloning het maximale uit mensen haalt en blij. Bij het vermijden van straf doen we het minimale en zijn we bang. Straf en uitdoving laten gedrag afnemen, waarbij straf zorgt voor boosheid en uitdoving voor verdriet.

Tips

Verminder antecedenten en negatieve consequenties . Concentreer je op beloning bij verbetering. En dan op directe waardering  en vieren van resultaten in plaats van geld. In principe is gedragsverandering eenvoudig uit te leggen. Het in de praktijk toepassen is een stuk lastiger en vereist opleiding en coaching. Daarom alvast de volgende drie tips:

1. Consequenties werken ongeveer 4x zo goed als antecedenten, terwijl we 4x zoveel antecedenten als consequenties gebruiken. Richt je daarom bij gedragsverandering vooral op consequenties.
2. De consequentie belonen van wenselijk gedrag werkt 4x zo goed als het vermijden, straffen en negeren van onwenselijke gedrag. Richt je bij gedragsverandering dan ook vooral op belonen.
3. Aandacht en waardering werkt 4x beter geld als beloning. Richt je daarom bij gedragsverandering op aandacht en waardering in plaats van op geld.

Slotconclusie

In 20% x 20% x 20% = 0,8%  van de gevallen veranderen we gedrag op de juiste wijze. Als we de wetten van gedragsverandering toepassen kan de wereld 100 x beter.

In het volgende filmpje wordt bovenstaande in beelden uitgelegd in het filmpje: Stoomcursus OBM (Organizational Behavior Management)