Hoe word je een accelerator in Smart & Circular Cities?

Leer alles over het activeren van nieuwe, inspirerende en circulaire dynamiek in steden!

Het is nu tijd om lokaal circulaire economie te implementeren

Circulaire Economie is een trending topic! Europa lanceert haar Circular Economy Package. Nederland is een Circulaire Hotspot en het kabinet heeft in navolging van het SER-advies een kabinetbrede visie op Circulaire Economie opgesteld. We zijn in 2050 Circulair en Circulaire Economie wordt nu al gezien als een exportkans voor Nederland. Die handschoen moeten we dan wel nu oppakken!

We zitten in een fase waarin we nadrukkelijk de Circulaire Economie moeten gaan implementeren. Dat doe je lokaal, in de regio en in de stad door ketens te sluiten, door industriële symbiose in een industrie of havengebied of gewoon op het herkenbare niveau van een stadswijk. Dit laatste gebeurt door het toepassen van de circulaire principes op stedelijke mobiliteit, energievoorziening, grondstoffen of in gebouwen.

Actie, juist op het herkenbare niveau van de stad of regio

Juist in een stad komt alles samen. Mensen wonen, werken, leren en recreëren er. De uitdagingen op het vlak van de stad vragen om een gecombineerde visie op de gebouwde omgeving, energie, mobiliteit, IT of voedsel. Want als we de stad samen de komende jaren niet slimmer en duurzamer maken, krijgen we te maken met verminderde leefbaarheid, overlast, vastlopende mobiliteit, vervuiling, slums, werkloosheid en verminderde belastingopbrengsten. En om maar meteen even uit te zoomen: als we steden niet significant duurzamer, slimmer en menselijker kunnen maken kunnen we het wel vergeten om onze planeet leefbaar te houden.

De stad is ook een herkenbare omgeving waar je op afzienbare termijn resultaat kan zien. We worden overspoeld met informatie over wereldwijde klimaatverandering, voedselschandalen in China en heel veel geopolitieke problemen. Vaak zijn de discussie op zo’n niveau dat het niet meer herkenbaar is voor de gemiddelde burger of ondernemer. Het vertrouwen in de vaak lange termijn gerichte compromis oplossing is maar erg mager. De wil om een bijdrage te leveren is er, zeker in polderend Nederland. In de stad kun je een tastbare bijdrage leveren aan uitdagingen op het gebied van voedsel, energie, mobiliteit of afval en grondstoffen. Die positieve energie bij inwoners en bedrijven kun je ontsluiten door lokaal ruimte te bieden voor experimenten en bij bewezen succes deze op te schalen van wijk naar wijk en van stad tot stad, samen met frontrunnende bedrijven en “local heroes”.

De overheid kan het echt niet alleen

Steden richten op groene groei is geen rol die een burgemeester alleen aan kan. Hij heeft alle stakeholders nodig. Een gemiddelde stad heeft bijvoorbeeld slechts directe invloed op 5% van zijn voetafdruk. Tegelijkertijd zijn er heel veel mensen die verantwoordelijkheid nemen en willen bijdragen aan een duurzame toekomst. Interactie tussen bewoners, overheden, bedrijven en de kennisinstellingen is essentieel. Door lokaal, cross sectoraal en in diversiteit na te denken over het gezamenlijke belang op het vlak van bijvoorbeeld wonen, werken, bouwen of financieren ontstaat er een nieuwe dynamiek: een samenleving die staat voor de menselijke maat, creativiteit en ondernemerschap.

Circulaire economie implementeren gaat niet op de automatische piloot

De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waarde vernietiging te minimaliseren. Het vraagt om anders ontwerpen, nieuwe business modellen, anders produceren, een ander consumentengedrag en om het laten cirkelen van grondstoffen door.

In plaats van de traditionele 3 “R-en” (Re-use, Reduce, Recycle) gaan we naar 10 “R-en”. Door Refuse, Rethink en Reduce maken en gebruiken we producten slimmer. Door Re-use, Repair, Refurbish, Remanufacture en Repurpose verlengen we de levensduur van producten en heel belangrijk maar wel achteraan de keten staan Recycle en Recover om materialen terug te winnen.

Er zijn nieuwe business modellen bijvoorbeeld gebaseerd op de biobased economy, op de deeleconomie en “van bezit naar gebruik” (op een dag koop je geen Miele maar lease je een wasbeurt). Circulaire Economie vraagt om een systeemverandering.

Samenwerking cruciaal

Dat gaat niet vanzelf, er is echter niet altijd sprake van alleen maar laaghangend fruit om de kansen in de bedrijvenparken of havenregio’s op te pakken. Ketens komen niet zomaar vanzelf bij elkaar. Er is initieel onderling wantrouwen en er zijn vaak ongelijke belangen. “Afval voor de een is grondstof voor de ander” klinkt goed maar voor de handhaver blijft afval vaak afval en zijn er vergunningen en voorzieningen nodig. Elkaar leren kennen en samenwerking en durven eerste kansen te verkennen is de sleutel tot succes. Er is veel vertrouwen nodig want om de systeemwinst te realiseren is het bijvoorbeeld nodig om businessmodellen op elkaar af te stemmen.

Het vraagt om leiderschap van ondernemers om circulaire plannen in de stad te realiseren. Maar overheden moeten zeker niet stil zitten. “Die geven richting aan en inspireren met een visie, sturen op condities voor groene groei en bewaken randvoorwaarden. Denk aan wegnemen van belemmeringen door aanpassen regelgeving, investeringen, steun of hulp bij opschaling door bijvoorbeeld circulaire inkopen.

Een opleiding met visie en concrete handvaten

Versnellen naar een slimme en circulaire stad vraagt wel om inzicht in de uitdagingen en oplossingsrichtingen op alle mogelijke terreinen en anticiperen op de ongekende technologische innovaties en IT-platformen die we vandaag hebben! Waar begin je, en hoe organiseer je dynamiek en houd je controle?

Dat is precies waar de 5-daagse opleiding Smart en Circular Cities op in gaat! Praktische voorbeelden en tools, steeds in relatie tot het waarom en hoe van het inzetten van eigentijdse technologie om de gewenste woon-, werk- en leefomgeving te realiseren. Alle deelaspecten van Smart & Circular City staan centraal. Daarbij krijgt u concrete voorbeelden en tools aangereikt zodat u na de opleiding in uw eigen omgeving een verandering in kunt zetten.

Birdview: overzicht alle aspecten binnen de totale opleiding die start op 22 november 2016:

• Smart Mobility
• Duurzame en slimme energieoplossingen
• Circulaire gebieden en ketenoplossingen
• Smart & Circular Buildings
• Voedselvoorziening in de stad
• Smart data (open en big data)
• Lokale initiatieven en sociale interactie

Wordt een accelerator

Door deel te nemen aan de opleiding wordt u een accelerator van stedelijke ontwikkelingen. Elke stap is al winst voor bedrijven, burgers en overheid. En winnaars worden innovatieve ondernemers en overheden die systeemdenken, toekomstgericht en verbonden zijn, diversiteit omarmen en kunnen omgaan met onzekerheden”

Tot binnenkort op de opleiding!

Voor meer informatie en online inschrijven bezoek de website:
Smart & Circular City opleiding

Freek van Eijk
Managing Director, Acceleratio
Bestuurslid Stichting Maatschappij & Onderneming