Veel belangstelling voor all-electric woningen

Maar liefst vijf jaar voordat het Klimaatakkoord van Parijs werd ondertekend, ging in Gorinchem al de eerste paal de grond in voor een all-electric nieuwbouwwijk. Potentiële kopers reageerden aanvankelijk met scepsis, waarna een aantal woningen alsnog op aardgas werd aangesloten. Die staan nog te koop, terwijl de vraag naar de all-electric woningen groot is. Beleidsmedewerker Duurzaamheid Dick Rumpff legt uit waarom.

Hoe verduurzaamt de gemeente Gorinchem haar warmtevoorziening?

“We zetten in op meerdere technieken. We zijn al rond 2010 begonnen, met de realisatie van een nieuwe woonwijk: Hoog Dalem. Daar zijn 250 woningen gerealiseerd. De laatste woningen zijn twee jaar geleden opgeleverd. Ze zijn all-electric en worden verwarmd met behulp van bronwater. Een collectief systeem. In de wijk zijn vier putten geslagen, twee voor koudeopslag en twee voor warmteopslag. De woningen worden niet alleen in de winter verwarmd, maar ook in de zomer gekoeld.”

De wijk Hoog-Dalem is een proeftuin op het gebied van het aardgasvrij maken van wijken. Wat zijn de ervaringen?

“Over het algemeen heel positief. De mensen die in Hoog Dalem wonen, zijn erg te spreken over het comfort van de woning, zowel in de zomer als in de winter. Veel mensen vinden vloerverwarming prettiger dan warmte door radiatoren. Wel moesten ze eraan wennen dat ze de woning op 20 graden moeten houden, zomer en winter, omdat het lang duurt om een woning met lagetemperatuurverwarming op te warmen of te koelen. Verder zijn veel mensen van mening dat ze per saldo meer betalen voor hun energievoorziening dan vroeger. Dat kan kloppen, maar daar moet je wel een paar kanttekeningen bij plaatsen. Ten eerste: deze woningen zijn klaar voor de toekomst. Dure ingrepen zijn niet meer nodig. Dat maakt ze gewild en waardevol. Daarnaast: in de toekomst zal naar alle waarschijnlijkheid gas duurder en elektriciteit goedkoper worden. Op termijn valt de balans dus ook gunstiger uit voor deze mensen. En verder: de woningen zijn heel comfortabel. Juni was een extreem warme maand. Als je dan de temperatuur met een paar graden kunt verlagen, wordt het in huis een stuk aangenamer.”

Wat is er volgens u nodig om succesvol een aardgasvrije wijk te realiseren?

“Wij hebben destijds gepionierd maar ook stevig onderhandeld, onder meer met Eneco. Het was voor hen én voor ons een nieuw systeem en we wilden goede afspraken maken. Niet alleen Eneco terughoudend, ook de projectontwikkelaars waren tamelijk huiverig. Maar goed, wij als gemeente waren eigenaar van de grond. We hadden dus een goede onderhandelingspositie. Die hebben we benut door eisen te stellen, zoals geen aardgas meer. Maar inmiddels ziet iedereen dat het werkt en dat de woningen gewild zijn. De scepsis heeft plaatsgemaakt voor vertrouwen. Wat ook meehelpt, is de veranderde wetgeving. Sinds 1 juli is een aansluiting op aardgas niet meer verplicht. Kortom, ik denk dat het goed is dat je als gemeente de lat hoog legt. In Hoog Dalem heeft dat goed uitgepakt. De paar woningen die destijds alsnog met een gasaansluiting zijn gebouwd staan nog altijd te koop, terwijl voor de nieuwe all-electric woningen veel belangstelling is.”

Denkt u dat Nederland in 2050 volledig aardgasvrij kan zijn?

“Ik denk dat het kan, maar dan moeten we er met zijn allen wel hard aan trekken. En: ons gedrag aanpassen. Daarmee bedoel ik dat we nog altijd teveel verspillen. Energie, maar ook grondstoffen. Maar ik ben best optimistisch. Door de diverse pilots die her en der zijn uitgevoerd weten we steeds beter wat in een bepaalde situatie het beste werkt. Zo gaan we in Hoog Dalem nog 685 woningen bouwen, maar dan met een individuele bodemlus en een warmtepomp per woning in combinatie met zonnepanelen op het dak. Die zonnepanelen leveren dan voldoende energie om de warmtepomp te laten draaien.”

Dick Rumpff is beleidsmedewerker duurzaamheid bij de gemeente Gorinchem. Hij leidt een rondetafelgesprek op het Nationaal Warmte Congres en vertelt dan onder meer over koudewarmteopslag en warmtepompen.