Euroforum Blog Het kennis blog van Euroforum
Geschreven door: Willemijn Peeters, directeur Searious Business
Als de voortekenen ons niet bedriegen, dan gaat wegwerpplastic dezelfde route volgen als roken. In de toekomst kunnen we ons niet meer voorstellen dat we er ooit zo tolerant tegenover stonden. In de reclame is deze ontwikkeling al steeds meer zichtbaar. Maar producenten moeten wel uitkijken voor greenwashing; wees eerlijk over alternatieven voor wegwerpplastic, zeker ook in reclame-uitingen.
Roken was ooit normaal
Dat het in de jaren vijftig doodnormaal was om in iedere gelegenheid een sigaret op te steken, is ook eigenlijk niet zo gek. Roken werd middels reclame namelijk enorm verheerlijkt en neergezet als een bijna onmisbaar onderdeel van onze maatschappij. Denk aan reclamecampagnes waarin Johan Cruijff het sigarettenmerk Roxy Dual promootte, of spotjes waarin zelfs dokters en tandartsen een bepaald tabaksmerk aanraadden.
Van roken weten we inmiddels wel hoe schadelijk het is. De tabaksindustrie mag er niet zomaar meer reclame over maken. Sterker nog: op verpakkingen worden we gewaarschuwd voor de gevaren van roken. Een soortgelijke beweging zien we in de plasticindustrie. Er is steeds meer bewijs dat plastic afval schadelijk is, niet alleen voor de natuur, maar ook voor onze gezondheid.
Greenwashing
Dat het ‘antiplastic’-thema een belangrijk onderdeel is voor onze reclamespotjes is steeds duidelijker zichtbaar. Niet alleen wordt door wet- en regelgeving een poging gedaan wegwerpplastic in de ban te doen – denk aan het verbod op plastic rietjes – maar bedrijven zien het ook als een manier om consumenten aan zich te binden en een positieve merkassociatie te realiseren. Helaas geldt voor sommige bedrijven ook dat ze dat een beetje onder valse voorwendselen doen, wat ook wel ‘greenwashing; wordt genoemd.
Het claimen van een duurzaamheidsboodschap die je niet waar kunt maken, is nooit een goed idee. Vergelijk dat met roken; ook de tabaksindustrie heeft lang beweerd dat light-sigaretten minder schadelijk waren voor de gezondheid. Inmiddels weten wij als consumenten wel beter, en is ook bekend dat tabaksfabrikanten heus wel wisten dat light-sigaretten net zo verslavend werken en veel schade toebrengen aan je longen.
Wees transparant en bied een goed alternatief
Eigenlijk is het vrij simpel; je kunt maar beter eerlijk zijn dan claims maken die je niet kunt waarmaken. Om het vertrouwen van consumenten te winnen is transparantie essentieel. Is het daadwerkelijk een duurzaam alternatief op wegwerpplastic? Het probleem zit ‘m vaak in het feit dat veel producenten niet eens weten wat nou wel of niet een goed alternatief is voor wegwerpplastic. Zo is het eerst van belang dat er meer kennis beschikbaar wordt gesteld over de beschikbare materialen. Daarnaast zijn producenten grotendeels afhankelijk van onze afvalinfrastructuur: wanneer er een proces op zijn plaats is zoals we dat kennen met statiegeld, kan materiaal pas echt goed hergebruikt worden.
De ontwikkelingen kunnen niet snel genoeg gaan en het is wachten tot wegwerpplastic daadwerkelijk het ‘nieuwe roken’ is. Maar net zoals in de tabaksindustrie het geval is, is het belangrijk dat we transparant blijven. Gebruik het duurzaamheidsaspect niet als een misleidende boodschap, zorg voor daadwerkelijke verandering en verbetering.
Leer meer over circulaire plastics
Tijdens het Congres Duurzaam Produceren in een Circulaire Economie, op 5 oktober 2021, gaat Willemijn dieper in op dit onderwerp. Ze verzorgt een Open your mind sessie over “Circulair gebruik van plastic bij verpakkingen.” Aan de hand van de aanpak ReThink – ReDesign – ReBrand deelt ze haar inzichten voor het circulair gebruik van plastic bij verpakking. Je krijgt antwoorden op vragen als:
- Hoe heroverweeg je de functionaliteit en output voor gebruik van plastic?
- Hoe kunnen gebruikte plastics modulair worden ingezet?
- Welke verdienmodellen kun je toepassen?
