Nadelige effecten als gevolg van de aardgaswinning worden door de grondverzakkingen in de provincie Groningen helder zichtbaar. Duidelijk is dat de Nederlandse bevolking deze nadelige effecten niet accepteert waardoor we gedwongen worden om na te denken over alternatieven voor aardgas. Het nationaal en Europees beleid is gericht op groeiende verduurzaming, zodat alternatieven hieraan moeten voldoen. Een optie, die voldoet aan de beleidsdoelstelling is het leveren van warmte uit duurzame bronnen, zoals geothermie en biomassa. Laat ons nu eens een gedachten experiment doen voor de stad Groningen, waar de bodemdalingen echt realiteit zijn. Welke niet technische factoren zijn belangrijk om gebouwen op een warmtenet aan te sluiten?
Belangrijk is het om afnemers te overtuigen van de eindigheid van aardgas. We halen het toch gewoon bij een ander! Stel dat er geen aardgas meer in Groningen gewonnen wordt, dan zijn er nog leveranciers, zoals Rusland, Noorwegen en Engeland en er is vloeibare opslag op de Maasvlakte. En dan hebben we groen gas en vloeibare aardgasopslag in de Eemshaven nog niet eens benoemd. Het mag duidelijk zijn dat het belangrijk is helder in beeld te brengen wanneer de aardgasstroom eindigt, om potentiële afnemers van een warmtenet te overtuigen van de eindigheid van aardgas op overzienbare termijn. Zeker wanneer afnemers actief bezig zijn de aardgasstroom in stand te houden.
Betrekken van stakeholders
Wanneer voldoende mensen overtuigd zijn van een warmtenet, is de volgende uitdaging om iedereen goed te informeren over alle aspecten van het project, zoals ruimtebeslag, hoe gaat het werken, welke overlast is er tijdens de aanleg, etc. Hieronder gaan wij in op het betrekken van stakeholders bij de aanleg.
Voor het wel slagen van de aanleg van een warmte infrastructuur project is een ‘tevreden omgeving’ één van de belangrijkste succesfactoren. Uiteindelijk zitten in de fysieke leefomgeving de toekomstige afnemers van warmte. deze zijn een belangrijke doelgroep om in de voorbereidende fase mee te nemen zowel in de planvorming als in de engineeringsfase.
Tegenstrijdige belangen
Bij de aanleg van warmte infrastructuur hebben we naast de toekomstige afnemers te maken met bovengrondse (publieke ruimte) en ondergrondse (grond, water, kabel- en leidingeigenaren) stakeholders met regelmatig tegenstrijdige belangen. Bovengrondse stakeholders eisen minimale overlast tijdens de uitvoering, ondergrondse stakeholders hebben er belang bij dat leidingsystemen gedurende de levensduur betrouwbaar functioneert en bereikbaar blijft.
Er zal altijd een mate van overlast moeten worden geaccepteerd tijdens de uitvoeringsfase door de omgeving. De ervaring leert dat juist met behulp van ervaren engineers in de ontwerpfase slimme oplossingen kunnen worden ontwikkeld waarbij de uitvoering minimale overlast veroorzaakt en tegelijkertijd een degelijk betrouwbaar warmte netwerk kan worden gerealiseerd en geen concessies worden gedaan aan veiligheid en de vereiste technisch prestaties. Echter, met een technische ontwerptekening de dialoog aangaan met bovengrondse stakeholders is echt verleden tijd.
Intensief samenwerken
Een intensieve samenwerking en bijbehorende interactie tussen de technische- en omgevingsmanager is cruciaal. De omgevingsmanager gebruikt voor zijn dialoog met bovengrondse stakeholders geen technische tekeningen. Zijn documenten moeten echter wel dezelfde basis hebben als die van de technische manager. Grote leidingprojecten met meer dan 250 stakeholders zijn tegenwoordig geen uitzondering meer. De kunst is om het proces van communicatie met stakeholders reeds in de masterplanfase te beheersen. Uiteindelijk kan één tegenwerkende stakeholder het verschil maken tussen succes of geen succes. En successen zijn er zeker behaald. Een mooi voorbeeld daarvan is de masterplanfase voor ondergrondse kabel- en leidingennetwerken in het Amsterdamse Zuidas gebied.
Auteurs:
Jeroen Baars, Project Management Infra
Dennis Heidweiller, Senior Energy Engineer
Nationaal Warmte Congres – 26 november – Utrecht
De warmtesector is in beweging! Hoe maakt u uw project tot een succes? En hoe gaat u om met de uitdagingen die dit met zich meebrengt? Tijdens het Nationaal Warmte Congres krijgt u, door middel van het uitwisselen van ervaringen, kennis en visies, concrete ideeën en handvatten om zelf aan de slag te gaan! Tijdens dit congres staan de strategische en operationele vraagstukken centraal om de mogelijkheden van warmte optimaal te benutten. Meer informatie vindt u op de website van het Nationaal Warmte Congres.