Diversiteit is prioriteit

Donderdag 3 oktober vond het vierde Pensioenfondsbestuurders Diner plaats bij HFSLG in Bosch en Duin (Zeist) waar een selecte groep van pensioenfondsbestuurders de mogelijkheid geboden werd om met elkaar in een informele setting kennis, ervaringen en ideeën uit te wisselen over actuele vraagstukken.

In de steeds sneller veranderende wereld van de pensioenfondsen wordt het bestuur steeds meer uitgedaagd door nieuwe vereisten en ontwikkelingen. De bestuurder zit vaak in een spagaat om aan alle doelstellingen in korte termijn te voldoen. De belangrijkste basis doelstelling om een goed pensioen te kunnen geven aan de deelnemers wordt door de steeds dalende rentes, de vergrijzing en de hoge buffers steeds minder haalbaar. Serieuze vranderingen in het Nederlandse pensioenstelsel staan op stapel met het op handen zijnde pensioenakkoord. Bovendien moeten de pensioenfondsbesturen voldoen aan de nieuwe IORP II regelgeving en tevens het hoofd bieden aan het groter wordende wantrouwen van de publieke opinie. Pensioencommunicatie lijkt niet aan te slaan ondanks goede wil en betrokkenheid van de bestuurders. Tegen deze achtergrond vindt het Pensioendiner van 2019 plaats en wisselen pensioenfondsbestuurders met elkaar van gedachte over verschillende onderwerpen onder leiding van drs. Heleen Vaandrager, CCO van Aon Retirement & Investment. Het is niet alleen kommer en kwel, er zijn ook lichtpuntjes. Kortom wat houdt de pensioenfondsen in deze nieuwe wereld vooral bezig?

Prioriteit 1: Diversiteit in het bestuur

Het eerste onderwerp van de tafeldiscussie wordt ingeleid door Ageeth Klaassen, Assistant Professor, Erasmus Universiteit Rotterdam en auteur van het boek ‘Diversiteit in het bestuur en het intern toezicht in de pensioensector’ en Annika Galle, Director, International Center for Financial law and Governance en Assistant Professor, Erasmus Universiteit Rotterdam. Zij geven een inleiding over diversiteit in het bestuur van het pensioenfonds. Een divers bestuur waarin werkgever/werknemer, jong/oud, man/vrouw vertegenwoordigd zijn functioneert beter. Die invulling in combinatie met de noodzaak van een deskundig bestuur is niet altijd een gemakkelijke opgave. Hoe kun je wel échte stappen maken? En hoe kun je door diversiteit je bestuur versterken?

Het regelgevend kader van de Governance Code Pensioenfondsen en artikel 107 van de Pensioenwet schrijft voor dat in de samenstelling van het bestuur, het verantwoordingsorgaan en het belanghebbende orgaan minstens één man, één vrouw, één persoon onder 40 en één persoon boven de 40 jaar zitting neemt. Het eigen diversiteitsbeleid van een fonds moet concrete stappen bezitten met termijnen en een jaarlijkse rapportage over de eigen gestelde doelen.

In de discussie bleek dat vele fondsen hiermee nog in de kinderschoenen staan en dit beleid nog niet op alle vlakken is opgesteld en wordt gemonitord. Met name het niet kunnen vinden van gekwalificeerde vrouwen en jongeren komt naar voren. Ook de geleverde kandidaten van de sociale partners voldoen niet altijd aan de diversiteitscriteria. Daarentegen blijkt dat de aanhouder wel de juiste personen vindt. Een verder probleem wordt gezien in het te snel vernieuwen van een zittend bestuur wat de continuïteit niet ten goede komt en het ouder worden van de jonkes, waardoor ze na één zittingstermijn het veld weer moeten verlaten. Bovendien moeten de fondsen van de pensioenfederatie ook de complementariteit incultuur en zienswijzen, de geschiktheid, de afspiegeling voor draagvlak en binding en tegelijkertijd de vernieuwing en continuïteit in acht nemen. Dit betekent dat naast het neerzetten van een goed beleid , de uitdaging vooral in de uitvoering en uitvoerbaarheid zit, een echte breinbreker. Leren van elkaar, opleidingen en andere netwerken is dan ook raadzaam. Zoals Loesje zei : “Een wijde blik verruimt het denken.”

Prioriteit 2: Sleutelfuncties

Pensioenfondsen moeten volgens de IORP II over een drietal sleutelfuncties beschikken; te weten:

• een risicobeheerfunctie,
• een interne auditfunctie en
• een actuariële functie.

De actuariële functie wordt vaak ingevuld door de certificerend actuaris en kost niet veel hoofdbrekens. Over de invulling van de interne auditfunctie heeft DNB het laatste woord nog niet gezegd en lijkt zichzelf ook tegen te spreken over de eventuele vervulling hiervan door de bestuurders of zelf de voorzitter zelf. Verwacht wordt dat hierin snel duidelijkheid zal komen, die gebaseerd is op best practices uit de fondsenmarkt. Dit betekent dat het zeer nuttig is om met elkaar hierover in conclaaf te gaan, wat al op verschillende tafels, ook buiten het pensioendiner gebeurt. Ook over de houder en de vervuller van de risicobeheerfunctie worden momenteel verschillende modellen gebruikt en moet de meest efficiënte en effectieve manier van werken zich nog uitkristalliseren. Werk aan de winkel dus voor besturen, specialisten en adviseurs.

Prioriteit 3: Groen beleggen

Om de avond luchtig af te sluiten worden ook de opportunities in pensioenland met elkaar gedeeld. Al snel komt het op de ontwikkelingen van het ESG beleggen. Waar het vijf jaar geleden nog een gebied voor dromers was worden de snelle ontwikkelingen op dit gebied nu geroemd. Met name de vooruitgang op het gebied van het in kaart brengen en meten van de resultaten van groen beleggen (de groenmeter) neemt exponentieel toe. Dit betekent niet dat er geen fouten gemaakt worden want waar gehakt wordt vallen spaanders, maar de mogelijkheid om hier werkelijk een eigen vooruitstrevend beleid op toe te passen vergroot zich met de dag. Keuzes tussen twee of drie UN principes, waar vaak het klimaatbeleid in wordt genoemd komen steeds meer voor. Nederland is hier dan ook marktleider in in vergelijking met de rest van de wereld. Met deze optimistische kijk wordt een mooi pensioendiner dan ook afgesloten.

Heleen Vaandrager: “Vaak vragen klanten ons: hoe kunnen we aan de steeds strictere regels blijven voldoen en toch de kosten voor het fonds laaghouden? Wat ons betreft doe je dit door een goede balans tussen in-sourcing en out-sourcing waar de expertise van buiten gehaald wordt waar nodig maar waar de verantwoordelijkheid wel blijft liggen waar die ligt, binnen het bestuur. Een divers goed functionerend bestuur met een aantal vertrouwde experts die het fonds scherp houden maar ook meedenken lijkt de crux van het verhaal. Laten we elkaar aanvullen en zo de kosten van het fonds laag houden, de risico’s beheren en zorgen dat de deelnemers duidelijkheid krijgen over de hoogte van hun pensioen.”

Over Aon

Aon Retirement Slutions is onderdeel van Aon plc (NYSE:AON) een toonaangevende wereldwijde adviseur op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen. Aon analyseert de personele risico’s en bedrijfsrisico’s, geeft passend risicoadvies, zorgt voor de (financiële) oplossing en staat klanten bij als een incident de bedrijfscontinuïteit bedreigt. Zo helpen wij klanten succesvol te ondernemen. Aon heeft in Nederland 15 locaties met 2.600 medewerkers en wereldwijd meer dan 50.000 medewerkers in ruim 120 landen.