Door: Jeroen Kluizenaar, blogger tijdens Het Pensioen Forum 2013
Op het Euroforum in het Airport Plaza werd afgelopen dinsdag een debat gehouden over een verandering binnen het pensioen. Over het algemeen waren de vijf deelnemende debaters het erover eens dat het pensioenstelsel hervorming nodig heeft om op lange termijn houdbaar te zijn. Maar welke aanpassing heeft het stelsel nodig om de solidariteit niet in de weg te staan?
Wim van den Brandt
Voorzitter van de NVOG Wim van den Brandt nam als eerst het woord en pleitte vooral voor betrokkenheid van gepensioneerden. Het pensioen betreft in de eerste plaats de gepensioneerde, dus verdient die partij een luidspreker. Van den Brandt refereerde nog maar eens aan het pleidooi van Marianne van Gelder over solidariteit. Een begrip dat voor de voorzitter van de NVOG hoge waarde heeft als het gaat om herverdeling van de pensioenen.
Ilja Boelaars
Ilja Boelaars kwam ook terug op die eerder genoemde solidariteit, maar benadrukte wel dat deze in twee belangrijke en duidelijke richtingen konden worden verdeeld. Enerzijds is de risicodeling waardevol goed waar niet aangekomen mag worden, anderzijds moeten we volgens Boelaars af van de herverdelingen binnen de pensioenen. Te veel verschillen in de pensioenen vormen kromme verhoudingen. Daar moeten we vanaf.
Falco Valkenburg
Falco Valkenburg sloot zich daarbij aan. En niet alleen de herverdeling moet afgeschaft worden. Als het aan Valkenburg ligt werkt de Nederlander gewoon door tot zijn 75ste. Het langere werkleven wordt dan wel gecompenseerd met een hogere AOW. Ook mogen bepaalde pensioenpeilers vrijwillig worden. Dus geen pensioenplicht, maar meer keuze in de uitvoerder. Een voorbeeld daarvan is een persoonlijke rekening waar de pensioen dan op wordt gespaard. Met een beter en overzichtelijker systeem zou de consument ‘getriggerd’ worden en op die manier meer aandacht besteden aan zijn pensioen. De ervaring leert dat de hedendaagse pensioenregeling te veel haken en ogen bevat om een duidelijk beeld te schetsen voor de werknemer.
Marianne van Gelder
Over totale vrijwilligheid is Van Gelder minder positief. Meer vrijheid betekent namelijk meer afhakers en dus een lagere risicodeling. Volgens Van Gelder komt die op den duur de welvaart niet ten goede. Ook moet – zoals de andere kandidaten eerder opperden – de transparantie van de contracten verbeterd worden. Zodra Jan Modaal weet wat hem toekomt, zal hij ook meer aandacht besteden.
Er blijven dus een hoop meningsverschillen en onduidelijkheden over hoe de aanpassingen in het pensioenstelsel ingevuld moet worden. Enerzijds moet solidariteit als belangrijkste waarde beschermd worden tegen welke hervorming dan ook. Anderzijds moeten we niet verplicht worden mee te doen aan te veel solidariteit. Hoe meer je hierover nadenkt, des te grijzer het wordt. En dat terwijl het de bedoeling was duidelijkheid te scheppen voor de werknemer.