“De speelruimte voor cosmetische ingrepen in de financiële verslaglegging wordt een kleiner, met name op het gebied van goodwill. Dat heeft grote gevolgen voor de jaarrekeningen.” In aanloop naar het seminar ‘Jaarrekeningactualiteiten’ op 1 december sprak Euroforum met Henk Langedijk, professor Financial Reporting aan Nyenrode Universiteit.
“Het format van de dag staat al jaren als een huis,” zegt Langendijk. “Er komen een drie professoren, die elk vanuit hun eigen expertise de veranderingen in de wereld van de verslaglegging zullen bespreken. En er is weer genoeg te bespreken. Jaarrekeningen moeten worden gemaakt binnen de speelruimte in wet- en regelgeving daarover. Verandert die, dan verandert het vak. Dit jaar is de verandering in titel 9 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek bijvoorbeeld relevant. En ook in de Europese Unie zijn de jaarrekening-regelingen door de wasstraat gegaan.”
U gaat in op vastgoedbeleggingen. Hoe ingrijpend zijn de wijzigingen op dat gebied?
“Vastgoed – en het waarderen daarvan blijft een ingewikkelde zaak. Er zijn nog veel kwesties, waarin de vraag is tegen welke waarde je het vastgoed op de balans zet. Dat gaat om grote bedragen, en als daarin iets verandert, is dat voor de eigenaren belangrijk. Tegen de achtergrond van de zorgen van eigenaren, bespreek ik de vastgoedbeleggingen. Als zodanig is het actueel.
Ook het onderwerp van de pensioenen blijft actueel. Die moeten nu anders in de jaarrekening komen. En dat dan tegen de achtergrond dat de pensioenwaarden omlaag gaan. De pensioenen van DGA’s zijn in dat opzicht helemaal een ramp.
Veel actualiteit speelt ook rond zogenaamde ‘embedded derivaten’. Banken en ondernemingen hebben problemen met elkaar over gekochte derivaten. De verslagleggingsregels rond embedded derivaten zijn veranderd. Op het congres bespreken we hoe die nu verwerkt moeten worden in de jaarrekening.”
Blijft er bij het opstellen van jaarverslagen nog keuzevrijheid over?
“De gestelde regels maken dat er wat minder keuzes zijn. Maar nog steeds kun je op tal van terreinen keuzes maken. Dan gaat het bijvoorbeeld om schattingskeuzes, of waarderingskeuzes. Waardeer je een post op de historische waarde, of op de actuele waarde? En mijn vak is cosmetica. Je kunt er lelijker uitzien, of er mooier uit zien.”
Wat raadt u aan? Er mooier uit zien?
“Over het algemeen wel. Want je krijgt makkelijker leningen van banken bijvoorbeeld. Als ik bepoederd ben, zie je mijn rimpels niet.
Maar een jaarrekening dient toch niet alleen om kredietaanvragen te ondersteunen?
“Dat klopt. Een jaarrekening heeft twee doelen: nuttige informatie verstrekken aan alle gebruikers die zo’n jaarrekening kunnen bekijken – dus ook kredietverstrekkers, en rekenschap: verantwoording afleggen over beheersdaden en beleid. Die functies zijn zo verschillend dat ze niet altijd tot een zelfde jaarrekening hoeven te leiden.”
Wat doet de Europese Accouning Directive op dit gebied?
“Die maakt de speelruimte kleiner. Goodwill bijvoorbeeld kon je op drie manieren verwerken, nu nog maar op éen manier. Het begrip vervangingswaarde is vervangen door ‘actuele kostprijs’. Er waren drie methodieken om goodwill te verrekenen, daarvan is er nu nog maar één over.”
Als dat zo doorgaat wordt het maken van jaarrekeningen alsnog een klusje voor de computer
“Nou, hooguit bij de kleinere ondernemingen – waar er honderdduizenden van zijn. Bij de grotere, zoals Shell en Unilever blijft het uiteindelijk een puzzel die men handmatig maakt.”
Waarom moet iedereen die iets met jaarrekeningen te maken heeft, hier heen komen?
“Na dit seminar ben je op de relevante terreinen weer helemaal bijgepraat. En dan ben je eigenlijk gewoon in staat om je jaarrekeningen op te maken. Het gaat daarbij niet alleen om de jaarrekening van nu, maar ook al om het voorsorteren op die van 2016!”
Meer weten?
Bekijk de website van het seminar jaarrekeningactualiteiten 2015