Pensioeninnovatie: www.trackmypension.eu

Onderzoek naar Pensioenregister

Eind 2002 werd ik als student door hoogleraar toekomstvoorzieningen Gerry Dietvorst geïnspireerd voor het ‘pensioenvak’. Mijn eerste daad: een onderzoek naar een pensioenregister (www.mijnpensioenoverzicht.nl) in Nederland. In de zaaltjes waar ik voor het eerst voor bestuurders van de grote pensioenfondsen van Nederland – uiteraard in een veel te fout pak met dito stropdas – onze bevindingen mocht presenteren, werd het pensioenregister met weinig enthousiasme ontvangen. Men zag veel ICT-beren op de weg. Ook waren er allerlei andere bezwaren: privacy, verschillende belangen pensioenfondsen en verzekeraars, uniformering van gegevens lastig et cetera. Ik weet nog goed dat een bestuurder na afloop van een sessie Dietvorst op weg naar de borrel aantikte en zei: ‘dat pensioenregister is er over een jaar of vijf wel hoor’.

Mijnpensioenoverzicht.nl

6 januari 2011 is een historische datum in het Nederlandse pensioenlandschap als het gaat op digitale ontsluiting van pensioeninformatie. Op die dag is het pensioenregister in Nederland live gegaan: www.mijnpensioenoverzicht.nl biedt voor het eerst online een totaalbeeld van de AOW en het via het werk opgebouwde pensioen. De pensioensector verdient een grote pluim voor het resultaat. Veel van onze aanbevelingen uit het rapport ‘Pensioenregister in Zicht’ zijn overgenomen. Te denken valt aan aspecten rondom het beheer (nu bij de SVB), de financiering (een gedeelde) en waarborgen van de privacy (via DigiD, na raadpleging worden de gegevens op de website weer gewist). De basis voor de digitale pensioensnelweg voor de toekomst is gelegd. Het is de hoogste tijd om de bewegwijzering te verbeteren, wat extra banen aan de snelweg toe te voegen en een verbindingslus met Europa te maken.

Kop in het zand

Allereerst de bewegwijzering. Zo’n 5 miljoen bezoekers voor www.mijnpensioenoverzicht.nl in twee jaar is natuurlijk best een prestatie. En het moet gezegd, met zo veel onzekerheid rondom het pensioen steken veel mensen liever hun kop in het zand. Niet makkelijk dus om meer mensen te verleiden zich – met enige regelmaat – in hun eigen pensioensituatie te verdiepen. Toch zou dat verstandig zijn en vind ik dat de Stichting Pensioenregister – de Pensioenfederatie, het Verbond van Verzekeraars en de SVB – mag doorschakelen naar een hogere versnelling. Een paar gratis tips:

1. Ga ‘social’, laat je zien en doe mee in de pensioendiscussie. Waarom is het pensioenregister niet actief op bijvoorbeeld Twitter en/of LinkedIn? Een eigen App? Dienstverlenend inspelen op onzekerheden die er leven bij mensen via deze kanalen lijkt me zeer wenselijk;
2. Lift mee op een belangrijk DigiD momentum, zoals de jaarlijkse belastingaangifte. Versterk de band met de Belastingdienst en wellicht checken mensen straks voor of na het invullen van de aangifte ook het pensioen;
3. Bied de informatie ook in het Engels aan (naast expats en mensen die het Nederlands niet beheersen ook interessant voor de Europese verbindingslus, waarover zo meer).

Extra banen

Dan de extra banen op de pensioensnelweg. Naast de AOW en het werknemerspensioen kunnen mensen ook zelf aanvullend sparen voor het inkomen voor later. Dan kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld belastingvriendelijk via lijfrente of banksparen. Wat mij betreft is het volstrekt logisch om ook deze aanvullingen bij www.mijnpensioenoverzicht.nl te betrekken. Die derde rijbaan had er allang kunnen liggen. De ontwikkelingen rond een interactief online pensioendashboard – dat onderdeel zal uitmaken van een nieuw communicatiepakket vanuit SZW – bieden hoop. Hoe het dashboard er precies uit komt te zien, is nog niet duidelijk. Maar het zou zomaar kunnen dat er koppelingen worden gelegd met banken en/of verzekeraars. Wie weet wat de toekomst brengt? Misschien wel een verdere verbreding naar sparen via de eigen woning (extra aflossen op de hypotheek bijvoorbeeld) of ander vermogen voor de oude dag? Alles raadpleegbaar via je eigen pensioencloud?

Europese verbindingslus

Tot slot de Europese verbindingslus. In mei 2013 is bekend geworden dat Nederlandse, Deense en Finse pensioenuitvoeringsorganisaties (PGGM, MN, Syntrus Achmea, APG, het Deense PKA en Finse ETK) gezamenlijk gaan onderzoeken hoe alle Europeanen online inzicht kunnen krijgen in hun opgebouwde pensioen. Dit consortium presenteert volgend jaar de bevindingen van het project aan opdrachtgever de Europese Commissie. Onze Scandinavische buren waren eind jaren ’90 de eerste met een nationaal pensioenregister. Nederland volgde vele jaren later en sinds kort heeft ook België een (meertalige) pensioenportaal (www.mypension.be). Een land als Denemarken is al veel verder met het verstrekken van geïntegreerde persoonlijke pensioeninformatie via het internet. Scenariodoorrekeningen – bijvoorbeeld eerder of later uittreden inclusief gesloten privé aanvullingen – behoren al lang tot de mogelijkheden. Naast extra oog voor het Deense pensioenregister, hoop ik dat de Nederlandse pensioenuitvoerders zich gedurende het onderzoek ook meer zullen gaan verdiepen in het Deense stelsel en de (lage kosten van) pensioenuitvoering van de Scandinavische collega’s. Wie weet wat voor moois daar uit komt. Het Europese pensioenregister als initiator van meer (Europees) ondernemerschap op pensioengebied: bij consument en uitvoerder? Ik hoop het van harte.

Artikel door: Michael Visser
Onderzoeker en universitair docent belastingrecht aan Tilburg University. Hij is gespecialiseerd in pensioen en andere toekomstvoorzieningen. Op zijn persoonlijke website www.pensioenschijfvanvijf.nl blogt hij over uiteenlopende pensioenwetenswaardigheden.

Wilt u meer weten over pensioenen?
Tijdens het Pensioen Forum op 1 en 2 oktober 2013, komen bestuurders en pensioenexperts bijeen. Dit is dé ontmoetingsplaats voor beslissers van pensioenfondsen, pensioenuitvoerders en verzekeraars. Meer informatie over het programma en de meer dan 55 sprekers vindt u op de website vanHet Pensioen Forum.