Euroforum Blog Het kennis blog van Euroforum
Het vraag/antwoord-principe is een belangrijke pijler van de Delta Denk-methode: de centrale vraag van onze lezer moet uitgangspunt zijn van ons denken en schrijven. De tekst die we produceren kan dan gezien worden als het (samengestelde) antwoord op die vraag.
Maar het is niet zo dat we na het vaststellen van de centrale vraag onmiddellijk met schrijven kunnen beginnen. Die sprong is zo groot dat er een gerede kans bestaat dat ons schrijfproces minder soepel en voortvarend verloopt dan we zouden willen, om nog maar te zwijgen over de kwaliteit van de tekst. We hebben dus een tussenstation nodig: eerst moeten alle ideeën die we in onze tekst willen verwerken in kaart gebracht worden. Ook moeten we zorgen voor een logische ordening van die ideeën. Hierbij maken we gebruik van de zogeheten Delta Structuur.
De Delta Structuur
De Delta Structuur is een soort boomstructuur met boxen of kaders waarin steeds één idee is verwoord in een kort zinnetje of in telegramstijl.
Vertikaal gezien zijn de ideeën hiërarchisch geordend: ideeën op een lager niveau hebben de functie van onderbouwing of toelichting bij het idee erboven. We onderscheiden minimaal drie hiërarchische niveaus:
- de kernboodschap: het antwoord in één zin op de centrale vraag
- de gedachtegang of redenering die ten grondslag ligt aan deze conclusie, bestaande uit twee tot vijf argumenten
- de onderbouwing: de groep ideeën die het argument erboven toelichten of onderbouwen.
De horizontale ordening op elk niveau (van links naar rechts) staat voor de logische volgorde. Daarbij kunnen we uit meerdere criteria kiezen: we kunnen bijvoorbeeld de argumenten ordenen in volgorde van belangrijkheid, maar ook in volgorde van tijd of plaats. Het gekozen ordeningsprincipe moet echter inzichtelijk en vertrouwd zijn voor onze lezer.
Kanttekeningen bij uitleg
Bij deze uitleg over de Delta Structuur moeten twee kanttekeningen worden gemaakt. Ten eerste: het aantal ideeën per niveau kan variëren. Bovenstaand schema geeft drie argumenten bij de kernboodschap maar dit kunnen er ook twee of vier zijn. Hetzelfde geldt voor groepen ideeën op het niveau van de onderbouwing. Verder kunnen bij een uitgebreide casus nog één of meer niveaus ónder de onderbouwing nodig zijn. Het hiërarchisch principe blijft daarbij echter hetzelfde.
Ten tweede: het gebruik van termen als “argument” en “onderbouwing” geeft wellicht de indruk dat de Delta Structuur alleen gebruikt kan worden als we een conclusie of advies over het voetlicht willen brengen. Deze structuur is echter ook bruikbaar voor een meer beschrijvende tekst. In plaats van “argumenten” spreken we dan over: aspecten, stappen, onderdelen etc. “Onderbouwing” moeten we dan lezen als: toelichting, uitleg.
Casus ter illustratie
Laten we het gebruik van de Delta Structuur kort illustreren aan de hand van een simpele casus waarin een wasserij veel last heeft van kalkaanslag in de wasmachines. Deze aanslag vergt veel onderhoud en verkort de levensduur van deze dure machines. De centrale vraag luidt: hoe kunnen we de kalkaanslag in onze wasmachines tegengaan?
Als we onze ideeën naar aanleiding van deze vraag hebben geordend in een Delta Structuur, zit het denkwerk erop. We zijn klaar om te gaan schrijven!
Bekijk de structuur in groter formaat
Controle van opgestelde Delta Structuur
Wel is het raadzaam om de opgestelde Delta Structuur eerst nog aan een laatste controle te (laten) onderwerpen: Zijn we niets vergeten? Geeft de kernboodschap daadwerkelijk antwoord op de centrale vraag? Heeft dat antwoord meerwaarde voor de opdrachtgever? Zijn de argumenten logisch en aanvaardbaar voor de lezer? Zijn mogelijke tegenwerpingen of bezwaren behandeld? Is de onderbouwing voldoende en begrijpelijk?
Het gebruik van de Delta Structuur dwingt ons om eerst het denkwerk ten behoeve van onze tekst af te maken voordat we aan het uitschrijven daarvan beginnen. Het stelt ons tevens in staat om in een vroeg stadium feedback te verkrijgen over de inhoudelijke boodschap die we willen overbrengen.
Dit artikel is een vervolg uit een reeks artikelen. In een volgende blog zal de auteur bespreken hoe de Delta Structuur kan worden uitgewerkt tot een heldere en beknopte tekst.
Lees ook deel 1, 2 en 3:
- Deel 1: Goed schrijfwerk begint met een goede opdracht
- Deel 2: (Brain)storm schade: werken met thema’s is half werk
- Deel 3: Schrijven is het beantwoorden van de vragen van uw lezer
Uw gedachten beter structureren bij het schrijven?
De tweedaagse training ‘Delta Denken’ gaat u daar zeker bij helpen! Delta Denken is een unieke methode om stap voor stap uw gedachten over een bepaald onderwerp te structureren en vervolgens uit te werken tot een heldere tekst of presentatie.
Benieuwd naar het cursusprogramma?
Bekijk het programma
